Okul öncesi alışverişte defter, kalem, boya derken velilerin yükü 10 bin TL’ye kadar çıkıyor.
Eylül ayı geldi çattı. Adana’nın kavurucu sıcağına rağmen sokaklarda bir başka heyecan var: Okul hazırlığı. Kırtasiyecilerin vitrinleri rengârenk afişlerle süslendi, veliler ellerinde alışveriş listeleriyle çarşı pazarı turluyor. Ama bu yılki “büyük kampanya” lafı, geçmiş yıllardaki gibi cazip bir alışveriş vaat etmiyor. Çünkü hem esnaf hem de vatandaş, ekonomik koşulların gölgesinde yeni eğitim dönemine hazırlanıyor.
VELİLERİN CEBİNDEKİ AĞIR YÜK
Artık Adana’da bir öğrencinin temel kırtasiye ihtiyaçlarını karşılamak ciddi bir bütçe gerektiriyor. Defter, kalem, boya seti, cetvel derken; ilkokul öğrencisinin masrafı ortalama 4.000 TL’yi buluyor. Ortaokul ve lisede bu rakam 6.000 TL’ye çıkıyor. Kaliteli ürün tercih edildiğinde ise 10.000 TL’yi aşmak işten bile değil.
Veliler, zincir marketlerin ucuz ama şüpheli ürünleriyle yerel kırtasiyecilerin güvenilir ama pahalı seçenekleri arasında sıkışmış durumda. Sahte ürün korkusu yüzünden birçok aile artık toptancı kırtasiyelere yöneliyor.
ESNAFIN SESSİZ MÜCADELESİ
Çukurova’da 25 yıldır kırtasiyecilik yapan Mehmet Bey’in sözleri durumu özetliyor:
“Geçen yıl 10 liraya sattığımız kalem bu yıl 18 lira. Bizim kârımız artmadı, maliyetler arttı. Müşteri sadece fiyatı görüyor, hikâyeyi görmüyor.”
Esnaf için bu yılki kampanyalar, müşteri çekmekten çok ayakta kalma savaşı anlamına geliyor. Döviz kuru, ithalat maliyetleri, artan kira giderleri… Küçük kırtasiyeler, zincir mağazaların agresif indirimleriyle yarışmaya çalışıyor.
“BÜYÜK KAMPANYA” GERÇEKTEN BÜYÜK MÜ?
Bazı mağazalar %30 indirim afişleriyle müşteri çekmeye çalışıyor. Ama işin özüne bakıldığında indirimli fiyat bile geçen yılın normal fiyatının üzerine çıkmış durumda. Yani “büyük kampanya” aslında çoğu zaman kağıt üzerinde kalıyor.
ÇÖZÜM NEREDE?
Bu tablo, sadece alışverişin değil, dayanışmanın da zamanı olduğunu gösteriyor. Yerel yönetimlerin ve eğitim kurumlarının, kırtasiyecilere destek olması; velilere ise bilinçli alışverişte yol göstermesi şart. Çünkü mesele sadece defter kalem değil; çocukların sağlığı, esnafın ayakta kalması ve toplumun yükünü paylaşması.
Belki de bu yılki “büyük kampanya” ifadesi, sadece indirim değil; büyük bir dayanışma, büyük bir sabır ve büyük bir çözüm arayışını anlatmalı.