MERDAN YANARDAĞ…’’İÇTİHAT KAPISI’’
‘’-İstanbul ‘un fethinden sonra ulemayı toplayan Fatih Sultan Mehmet tarafından, medreselerde İMAM GAZALİ ‘nin mi ? yoksa İBN RÜŞT ‘ün mü okutulacağı tartışılıyor. Ancak tartışmadan İMAM GAZALİ ‘nin okutulması kararı çıkıyor. Böylece diyalektik olarak Osmanlının yükselme ve büyüme döneminin ilk yılları ,aslında tutuculaşmaya ve gerilemeye başladığı zamanın da başlangıcını oluşturuyor.
Osmanlı Devletinin Rönesans’ı yakalama şansını böylece kaçırması’nın ardından medreselerde dinsel dogmalar hiçbir eleştiriyle karşılaşmaksızın ve mutlak doğrular olarak öğretilmeye devam ediliyor.
Devlete kadro ve yönetici yetiştiren bu medreselerde özgür ve bilimsel düşünceye fırsat verilmiyor .Medrese eğitimi İslam dünyasının içine sürüklendiği gerilemeyi ,tutuculaştırmayı yeniden üretmeye başlıyor. Öyle ki Takuyiddin Mehmet efendinin kurduğu rasathane (Gökyüzü gözlem evi) henüz çalışmaya bile geçmeden tutucu ulemanın baskısıyla 1590 yılında top ateşine tutularak yıkılıyor…’’
Merdan Yanardağ ‘ın’’ İÇTİHAD KAPISI ‘’adlı kitabından alıntı bir paragraftır.
……………………………………………….
İMAM GAZALİ….İranlı İslam alimi Mutasavvıfı, Müderrisi, İslam’da Felsefeye ve Akılcılığa karşı gelir .Akıl yerine sezgiyi ön planda tutar. İslami bilgileri akli değil nakli olarak görür…Dünyanın sanal olduğunu ima eder ve dünyalık bilgi için çalışanları kınar.
İBN RÜŞT…Endülüslü Arap felsefeci, Matematikçi, Fıkıhçı, Tıpçı ,Hekim. Yunanca eserleri çevirmeni .İslam felsefesinde Aristocu akım olan Meşşailiğin temsilcilerinden’dir.Felsefeyi kafirlik sayan Gazaliye karşı ,Bazı yorumculara göre inanç ilkelerinin felsefeye ,felsefenin ise inanç ilkelerine karşılaştırılmaması gerektiğini savunarak Batı Rönesansına kapı aralayan öncü filozoflardandı. Hatta bir grup araştırmacıya göre LAİSİZM ‘e ilk adımı atan da odur.
………………………………………….
Merdan Yanardağ ‘ın yazdığı ‘’İÇTİHAD KAPISI’’ ve ‘’İSLAMO-FAŞİZM’’ kitaplarını okumanızı mutlaka tavsiye ediyorum.
Olağan üstü güzel bir araştırma, İslam’ı yalnızca tarihsel ve sosyolojik olarak değil ,yaşanmış olayların tamamıyla harmanlayarak kronolojik bir şekilde olduğu gibi net ve bir düzen içinde karışıksız olarak okuyucuya aktarıyor. Gelecek nesiller için gerçekleri ve olanları anlatmak dışında hayati önemde bir toplum bilgisi sunarak önemli bir görev yapıyor. Üniversitelerde kaynak kitap olarak okutulması gereken bir çalışma.
Emeğine sağlık Merdan Yanardağ…Üstadı kutluyorum.