OSMANLI-RUS SAVAŞINDAN DOĞAN, DÜNYACA ÜNLÜ KARS GRAVYER PEYNİRİ
1878 Osmanlı Rus Savaşı döneminde Kars, Ruslar tarafından işgal edilir. Hayvan yetiştiriciliğindeki verimli coğrafyası nedeniyle Ruslar bölgenin kültürel ve ekonomik olarak canlanması ve gelişmesi için Avrupalı yatırımcıları bölgeye çekmek isterler.
Çarın özel daveti üzerine İsviçre’den gelen David Moser bölgenin İsviçre’ye benzer özelliklerini yüksek rakımı ve floral çeşitliliğini görünce İsviçre’ye özgü Gruyere peyniri üretimini yapmak üzere ilk Zavot kurar. Sadece doğadaki çiçekler ve envai otlarla beslenen sığırlardan elde edilen sütlerle peynir yapan 50 ye yakın Zavot kurulur. Kars tüm Rusya’nın peynir ihtiyacını karşıladığı gibi Avrupa’ya da peynir yetiştirir.
İşgalin sona ermesiyle David Moser, Mandralarını Alexander Kaiser isimli bir Almana satar ve Kars’tan ayrılır. Kaiser bölgedeki peynir üretimine başka bir boyut getirecektir .Kaiser sayesined Emmental peynir ile klasik gravyer peyniri arasında ,Karsa özgü delikli KARS GRAVYERİ ortaya çıkar.
Üretim aşamalarında sadece tuz ve şirden maya kullanılan bu peynir ,iyi bir üretimde kendine has çok yoğun bir lezzette ve açık sarı renktedir. Bunun sebebi kullanılan litre bazında süt oranı fabrikasyon peynirlere nazaran çok daha yüksek oluşudur.1 kilo peynir için 12 kilo doğal Kars mera sütü kullanılır.
Kazanlarda saatlerce Kars ın yetiştirildiği peynir ustaları tarafından pişirilir ve tüm işlemler bittikten sonra en az 6 ay olmak üzere gerektiği durumlarda 8 veya 12 ay ısısı özel ayarlanmış mahzenlerde-depolarda bekletilir. Aylarca bekletilen peynirin kendine has organik bir küfü oluşur ve dış yüzeyini kaplar. Ustaları tarafından küfleri temizlenilir ve yenilmek üzere yarımşar ve birer kiloluk parçalara bölünerek paketlenilir…Ve dünyaca ünlü Kars peynirimiz yenilecek hale gelir.