Sağlık Bakanlığı, çocukluk dönemi aşı takviminde önemli bir değişikliğe giderek 14 Nisan 2025 itibariyle beş bileşenli karma aşının yerine altı bileşenli karma aşı uygulamasına geçti. Yeni aşı, hepatit B’yi de içeren geniş koruma kalkanıyla dikkat çekerken, bebeklerin aşı yükünü azaltarak tek enjeksiyonla altı hastalığa karşı bağışıklık sağlamayı hedefliyor.
Aşı Takviminde Devrim Niteliğinde Değişiklik
Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, çocukluk çağı bağışıklama programı kapsamında uzun yıllardır kullanılan beş bileşenli karma aşının (DaBT-İPA-Hib) yerini altı bileşenli karma aşı (DaBT-İPA-Hib-HepB) aldı. Bu yeni aşı, difteri, tetanoz, boğmaca, çocuk felci, Hib (Hemophilus influenza tip b) ve hepatit B’ye karşı koruma sağlıyor.
Yapılan düzenleme ile birlikte artık iki enjeksiyonla yapılan aşı uygulamaları tek enjeksiyona indirildi. Bu durum hem aileler hem sağlık çalışanları açısından kolaylık sağlarken, aşılama sürecinin daha hızlı ve sade ilerlemesine imkân tanıyor.
Altı Bileşenli Aşı Neleri İçeriyor?
Yeni karma aşıda şu antijenler bulunuyor:
- Difteri
- Tetanoz
- Asellüler Boğmaca
- İnaktif Polio (çocuk felci)
- Hib (Hemophilus influenza tip b)
- Hepatit B
Beş bileşenli aşıya göre farkı; hepatit B yüzey antijeninin eklenmiş olması ve Hib antijen miktarının artırılması olarak belirtiliyor. Bu sayede bebekler, sadece bir enjeksiyonla daha geniş kapsamlı koruma altına alınıyor.
Aşı Hangi Hastalıklara Karşı Koruyor?
Altı bileşenli karma aşı sayesinde bebekler, aşağıdaki ciddi hastalıklara karşı korunuyor:
- Difteri: Boğaz ağrısı, solunum sıkıntısı ve kalp/karaciğer komplikasyonlarına neden olabilir. Ölüm oranı çocuklarda daha yüksektir.
- Tetanoz: Kirli yaralardan bulaşan bu hastalık, kas spazmları ve solunum yetmezliğine yol açabilir.
- Boğmaca: Özellikle bebeklerde ağır seyreden, öksürük nöbetlerine neden olan solunum yolu enfeksiyonudur.
- Poliomyelit (Çocuk Felci): Felç ve solunum yetmezliği gibi kalıcı hasarlara neden olabilen viral bir hastalıktır.
- Hib: Menenjit, zatürre ve sepsis gibi ağır bakteriyel enfeksiyonlara neden olabilir.
- Hepatit B: Karaciğeri etkileyen bu viral hastalık kronikleştiğinde siroz ve karaciğer kanserine yol açabilir.
Aşı Ne Zaman Uygulanacak?
Altı bileşenli karma aşı, Genişletilmiş Bağışıklama Programı (GBP) kapsamında 2., 4., 6. ayda primer (ilk) dozlar ve 18. ayda rapel (pekiştirme) doz olarak uygulanacak. Bazı özel durumlarda 6. haftadan itibaren de kullanılabiliyor ancak temel uygulama takvimi bu dört dönemi kapsıyor.
Uygulamada Kolaylık, Aileye ve Sağlıkçıya Rahatlık
Yeni aşının kullanıma hazır enjektör formunda sunulması, sağlık çalışanlarının uygulamasını kolaylaştırırken, aileler için de daha az enjeksiyon anlamına geliyor. Uzmanlar, bu değişikliğin aşılama oranlarını olumlu yönde etkilemesini ve bebeklerde bağışıklamanın daha etkili şekilde sağlanmasını bekliyor.
Detaylı bilgiye ve aşı programına dair güncel gelişmelere Sağlık Bakanlığı’nın www.asi.saglik.gov.tr adresinden ulaşılabiliyor.