Yalnızca satış sürecini değil, vergi hesaplamalarını da etkileyecek bu adım, pek çok tarafın ilgisini çekiyor. Henüz uygulama başlamadan, etkileri üzerine yoğun tartışmalar yapılıyor.
Türkiye’de konut sektörünü doğrudan ilgilendiren bu düzenleme, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ile belediyelerin ortak çalışmasıyla yürütülüyor. 2026 yılında rayiç bedellerde kapsamlı bir güncelleme yapılması planlanıyor. Yeni sistemle rayiç bedellerin piyasa değerlerine yaklaştırılması hedefleniyor. Bu kapsamda mevcut değerlerin 10 ila 15 kat artması öngörülüyor.
Vergi Kaybının Önüne Geçilmek İsteniyor
“Vergi Kaybı ve Eksik Sigorta” raporuna göre, Türkiye’de yılda ortalama 1,5 milyon konut satışı gerçekleşiyor. Ancak rayiç bedel ile gerçek satış fiyatı arasındaki fark nedeniyle yıllık vergi kaybı yaklaşık 6 milyar dolara ulaşıyor. Ülkede toplam 38 milyon konut bulunuyor ve düşük rayiç bedellerin neden olduğu toplam kaybın 8 milyar dolara çıktığı belirtiliyor.
Kamu Gelirlerindeki Etki
İmarlı arazilerdeki kayıplar da dahil edildiğinde sektörün kamuya maliyeti 25 milyar dolara kadar yükseliyor. Bu durum, kamu gelirlerinde ciddi azalmaya yol açıyor. Vergi adaletinin bozulması, hem ekonomik hem de sosyal anlamda olumsuz etkiler doğuruyor. Düşük rayiç bedel üzerinden yapılan sigortaların olası afetlerde yetersiz tazminat ödenmesine neden olduğu da vurgulanıyor.
Kentsel Dönüşüm ve Fiyat Erişilebilirliği
Mevcut sistemin kentsel dönüşüm projelerini yavaşlattığı belirtiliyor. Bu yavaşlama, konut arzının istenen düzeye ulaşmasını engelliyor. Konut fiyatlarının erişilebilirliğini olumsuz etkileyen mevcut yapı, piyasanın sağlıklı işlemesini zorlaştırıyor. Yeni sistemin devreye girmesiyle bu sorunların azaltılması hedefleniyor.
Yeni Sistemle Beklenen Değişiklikler
Rayiç bedelin yükselmesiyle tapuda görünen değer, gerçek piyasa değerine yaklaşacak. Bu değişiklik, mülk sahiplerine yalnızca prestij değil, hukuki avantaj da sağlayacak. Satış fiyatlarını destekleyen resmi belge niteliği taşıyacak bu değer, alıcı ve satıcı arasındaki anlaşmazlıkları azaltacak. Kayıt dışı beyanlar yerine gerçek değer üzerinden işlem yapılması sağlanacak.
