TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Dr. Mehmet Tatar, 1999 Marmara Depremi’nin 26. yıldönümünde yaptığı açıklamada, sahte diplomaların ve liyakatsiz kadroların Türkiye’yi afetlere karşı savunmasız bıraktığını söyledi. Dr. Tatar, “Afetler doğaldır, felakete dönüşmesi ise yönetim zafiyetidir” diyerek çözümün ulusal ölçekte ekolojik ve katılımcı bir afet risk yönetim sisteminden geçtiğini vurguladı.
Dr. Tatar, son dönemde gündeme gelen sahte diploma skandallarına dikkat çekerek, liyakatten uzak ve denetimsiz yönetim anlayışının afetlerle mücadelede ciddi riskler doğurduğunu belirtti. Orman yangınları, Balıkesir Sındırgı’da yaşanan 6.1 büyüklüğündeki deprem ve Ankara Etimesgut merkezli sarsıntıların mevcut sistemin yetersizliğini gözler önüne serdiğini ifade etti.
“Afetler Doğaldır, Felakete Dönüşmesi Yönetim Zafiyetidir”
Depremler, sel, heyelan ve kuraklık gibi doğa olaylarının gezegenin doğal süreçleri olduğunu hatırlatan Dr. Tatar, bu olayları felakete dönüştürenin toplumların kırılganlıkları ve hazırlıksızlığı olduğuna dikkat çekti. “Türkiye her seferinde afetlere hazırlıksız yakalanıyor, stratejiler kâğıt üzerinde kalıyor, imar ve afet mevzuatı güncellenmediği için toplum korunamıyor” dedi.
Çözüm: Ulusal Afet Risk Yönetimi Sistemi
Dr. Tatar, Türkiye’nin geleceğini korumak için katılımcı ve ekolojik bir afet risk yönetimi sistemine ihtiyaç olduğunu belirtti. Bunun için şu önerileri sıraladı:
- Afet risk yönetimi yalnızca binalara odaklanmamalı; sosyal ve ekolojik boyutlar da dikkate alınmalı.
- Yerel yönetimler, afet risk azaltma ve müdahalenin ana aktörü haline getirilmeli.
- Afet hizmetleri sosyal yardım değil, ülkenin geleceğine yapılan yatırım olarak görülmeli.
- Kaynak yaratmak için “Afet Fonu” kurulmalı.
- Acilen “Afet, Acil Durum ve İklim Değişikliği Bakanlığı” oluşturulmalı.
- İmar ve yapı denetim mevzuatı, jeoloji mühendisliğini dışlamadan yeniden düzenlenmeli.
- Tüm illerde diri fay ve afet tehlike haritaları hazırlanmalı.
- Mikrobölgeleme, jeoteknik etütler ve risk modellemeleri yapılmalı.
“Risk Azaltma Politikaları Hayata Geçirilmeli”
Türkiye’nin kırılgan yapısına dikkat çeken Dr. Tatar, “Doğa olaylarını engelleyemeyiz, ama felakete dönüşmesini önleyebiliriz. Merkezi ve yerel idarelerin en temel görevi, toplumu gelecekteki afetlerden koruyacak risk azaltma politikalarını hayata geçirmek olmalıdır” diyerek sözlerini tamamladı.
