Uzman Diş Hekimi ve Ağız, Diş, Çene Cerrahı Prof. Dr. Birkan Taha Özkan, kronik ağız solunumunun tüm vücut sağlığını doğrudan etkilediğini söyledi. Burun yoluyla alınan nefesin havayı filtrelediğini, nemlendirdiğini ve bağışıklık sistemini aktive ettiğini vurgulayan Özkan, ağız solunumunun bu doğal savunmayı devre dışı bıraktığını kaydetti. “Burun, nitrik oksit (NO) üretimi sayesinde mikrobiyal savunmayı güçlendirir. Ağız solunumu bu sistemi bypass ederek virüs, bakteri ve tozları doğrudan akciğerlere taşır. Böylece solunum yolu enfeksiyonu riski dört kat artar” dedi.
“Tükürük Azalıyor, Dişler ve Bağışıklık Savunmasız Kalıyor”
Özkan, ağız solunumu yapan bireylerde tükürük üretiminin yüzde 30-50 azaldığını ve bunun bağışıklık için büyük bir kayıp olduğunu vurguladı: “Tükürük; sekretuar Iga, lizozim ve laktoperoksidaz gibi bağışıklık ajanları içerir. Bu ajanlar azaldığında diş çürüğü riski yüzde 56, diş eti hastalıkları ise yüzde 42 artıyor. Ayrıca kötü ağız kokusu, ağız kuruluğu ve kronik iltihap sık görülüyor. NIH’nin 2024 verilerine göre, kronik ağız solunumu olanlarda üst solunum yolu enfeksiyonları yüzde 63 daha sık, diş eti dokularında iltihap oranı yüzde 70’e kadar çıkıyor.”
Çocuklarda Yüz Gelişimi ve Uykuyu Bozuyor
Özkan, çocuklarda ağız solunumunun daha ağır sonuçlara yol açtığını belirtti: “Uzun, dar yüz yapısı (Long face sendromu), üst çene darlığı, çapraşıklık, damak daralması, uyku apnesi ve horlama bu durumun en sık sonuçlarıdır. Çocuklar gece boyunca ağızdan nefes aldığında, bağışıklık sistemi de onlarla birlikte uyuyamaz. Savunma sistemi dinlenemez ve bu da ileride ciddi sağlık sorunlarına zemin hazırlar.”
İlgili Hastalıklar ve Tanı Yöntemleri
Prof. Dr. Özkan, ağız solunumunun ADHD, uyku apnesi, bademcik enfeksiyonları, diş eti hastalıkları, ağız kokusu ve kronik dudak iltihabı gibi birçok rahatsızlıkla ilişkili olduğuna dikkat çekti. Tanı ve tedavi için panoramik röntgen veya gerekirse 3D tomografi ile üst hava yollarının değerlendirilmesi gerektiğini ifade eden Özkan, multidisipliner bir yaklaşımın şart olduğunu söyledi: “KBB, ortodonti ve çene cerrahisi uzmanlarının birlikte çalışması gerekir. Eğer gömülü dişler veya doku baskısı varsa, steril cerrahi ortamda çıkarılmalıdır.”
Son olarak, sağlıklı nefesin bağışıklık için kritik olduğunun altını çizen Özkan, şu uyarıda bulundu: “Burundan alınmayan her nefes, bağışıklık sisteminize açık bir kapıdır. Bu kapıyı kapatmak sizin elinizde.”