Türkiye’nin karpuz üretiminde en önemli merkezlerinden biri olan Adana’da çiftçi bu yıl kara kara düşünüyor. Sezon başında umut veren fiyatlar, hasadın hızlanması ve yurt dışı talebinin zayıf kalmasıyla adeta dibe vurdu. Yaklaşık bir ay önce başlayan karpuz sezonunda ilk hasat edildiğinde tarlada kilogram fiyatı 20-24 liraya kadar çıkan karpuz, şu günlerde bolluk nedeniyle 2,5 liraya kadar gerilemiş durumda. Çiftçi, artık ürününü toplamak yerine tarlada bırakmayı bile düşünüyor.
"Karpuz fiyatları adeta dibe ulaştı"
Bu yıl Adana genelinde 150 bin dönüm alanda karpuz ekimi yapıldı ve kentte yaklaşık 1 milyon 100 bin ton rekolte bekleniyor. Ancak hem iç piyasada tüketimin beklenenden düşük kalması hem de Romanya, Bulgaristan, Macaristan ve Almanya gibi ülkelere yapılan ihracatın hava şartları nedeniyle azalması fiyatların çakılmasına yol açtı.
Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, karpuz fiyatlarının gelinen noktada çiftçiyi büyük zarara soktuğunu belirterek, “Karpuz fiyatları adeta dibe ulaştı. Tescilli Adana karpuzumuzun kilogram fiyatı şu an 2,5 liraya kadar geriledi. Çekirdeksiz siyah karpuz ise 5 liradan satılıyor ama o fiyata bile alıcı bulmak zor” dedi.
Doğan, özellikle çekirdeksiz karpuz üreticisinin durumunun daha da vahim olduğuna dikkat çekerek, “Bu yıl yaklaşık 32 bin dönüm alanda çekirdeksiz karpuz ekildi. Fidesinin sadece 1 dönüme maliyeti 22 bin lira. Çiftçi ortalama 6 dönüm verim aldığında ancak fide parasını çıkarabiliyor. Yani emeğinin, bakımının karşılığı yok” diye konuştu.
Nakliye fiyatı ürünün önüne geçti
Çiftçiyi zora sokan bir diğer önemli kalem ise nakliye maliyetleri oldu. Doğan, “Şu anda karpuzun İstanbul’a nakliyesi kilogram başına 3,5 lira. Yani karpuz tarlada 2,5 lira ama taşıması ondan pahalı. Bu nedenle üretici kamyon ya da tır bulmakta zorlanıyor. Çünkü nakliye ile zaten zarar edecek” ifadelerini kullandı.
Geçen yıl düzenlenen Avrupa Futbol Şampiyonası sayesinde karpuz ihracatının ciddi artış gösterdiğini hatırlatan Doğan, “Geçen sene turnuva vardı, Avrupa karpuz tüketimi yüksekti. Bu yıl öyle bir ortam da yok. Dolayısıyla karpuz elimizde kaldı. Yurt dışından talep olmayınca üretim bolluğu da fiyatları iyice düşürdü” dedi.
“Bu yıl çiftçi para kazanamadı”
Mehmet Akın Doğan, “Şu anda karpuz tüketimi var ancak ihracat tarafında talep yok. O yüzden ürün tarlada kalıyor. Çiftçimiz bu yıl para kazanamadı, aksine zarar etti. Kurban Bayramı’ndan sonra havalar aniden ısındı, hasat hızlandı. Bu da piyasayı daha fazla bollaştırıp fiyatları düşürdü” sözleriyle üreticinin içinde bulunduğu zor durumu özetledi.
Adana’da binlerce dönüm karpuz tarlasında üretici, ürününü toplamanın mı yoksa tarlada bırakmanın mı daha az zarar olacağını hesaplıyor. Çiftçi için artık en büyük umut, tüketimin artması ve nakliye maliyetlerinde bir düşüş yaşanması.
