Atatürk prensipleri olan devlet adamıydı

Sir Percy Loraine, İngiltere’nin 1933-1939 Ankara büyükelçisi.
Kahire’de büyükelçi iken, Paris’e tayin olmuş, Atatürk hayranlığı nedeniyle Ankara’yı tercih etmiş.

1936’da Kral 5. George ölüyor.
Yerine 8. Edward geçiyor.

1936 Aralıkta 8.Edward istifa ediyor. Yerine kardeşi 6. George geçiyor ( Kraliçe 2. Elizabeth’in babası).

Şimdi konuya girebiliriz:
Kral 6. George, Atatürk Türkiyesi’ne büyük değer veriyor. Yaklaşan 2.Dünya Savaşı’nda, Türkiye ‘nin mutlaka İngiltere’nin yanında yer alması için büyük gayret gösteriyor. İlişkileri sıcak tutmaya çalışıyor. Bu arada da Atatürk’e bir armağan vermek istiyor. En üst düzeyde verilen bir armağan, üstü pırlanta ve elmaslarla bezenmiş, “diz bağı nişanı “. Bunu vermeyi düşünüyorlar.

Büyükelçi Loraine’e soruyorlar. Kesinlikle karşı çıkıyor: “Kabul etmez, yabancı bir ülkenin nişanını, katiyen takmaz, kıymetli taşlarla bezenmiş pahalı hediyelere karşıdır. ‘Beni kiminle karıştırıyorsunuz?’diye tepki kor, ilişkileri bile tehlikeye atabilirsiniz!”, der.

Bunun üzerine, bir başka formül ararlar. “Oxford veya Cambridge üniversitelerinden biri acaba Atatürk’e, barış konusunda tüm dünyaya yaptığı katkılar nedeniyle bir “doktora” payesi verebilir miydi?

Her iki rektör de “memnuniyetle ” derler. Yalnız bizler bin yıllık, gelenekleri olan üniversiteleriniz. Doktora diplomasını burada, üniversitede veririz, doktora cübbesini de rektörümüz burada, üniversitede giydirir!” derler.
Loraine: “Gitmez ki!” diye yanıt verir.

Bunun üzerine Kral, “Peki ne verelim!” diye sordurur.
Loraine’den yanıt: ” Kitap verin!
Onu büyük bir keyifle alır! “

Atatürk’ün, kendi nezdine tayin edilmiş yabancı bir büyükkelçi üzerinde bıraktığı intibaya bakar mısınız? Kitap.

Kral, bunun üzerine büyük bir jest yapıyor, Çanakkale’de bulunmuş, iki Tarihçi generale, “Gelibolu Savaşları” diye bir kitap yazmalarını, bu kitapta Mustafa Kemal’e neden ve nasıl mağlup olduklarını anlatmalarını istiyor.

Bu kitabın kapak içi şöyle:
” Büyük bir kumandan, asil bir düşman ve alicenap bir dost şerefine, Türkiye Cumhuriyeti Reisi Gazi Mustafa Kemal Hazretlerine, Haşmetli İngiltere
kıralının hükümeti tarafından takdim edilmiştir.”
Kitabın İngilizce ismi:
“Gallipoli Wars” yani ”Gelibolu Savaşları “…

Anıtkabir’de bu kitabı mutlaka görün.
Daha fazla bir şeyler yazmaya gerek var mı?..
Dünya’nın, önünde saygıyla eğildiği eşsiz devlet adamı, büyük komutan, dünyada özgürlük ve bağımsızlık savunucusu, örnek lider, önderimiz Atatürkümüz işte bu…

(Prof. Dr. İlber ORTAYLI’dan alıntıdır)