Son yıllarda özellikle gençler arasında hızla yayılan elektronik sigara kullanımının, yalnızca solunum sistemine değil, ağız ve diş sağlığına da ciddi zararlar verdiği uyarısında bulunuldu. Uzman Diş Hekimi ve Ağız, Diş, Çene Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Birkan Taha Özkan, elektronik sigaranın ağız kuruluğuna neden olarak diş çürüklerinden kemik erimesine kadar pek çok ciddi sorunu tetiklediğini söyledi.
"Masum sanılıyor ama daha tehlikeli"
Elektronik sigaraya yönelen gençlerin büyük risk altında olduğunu belirten Prof. Dr. Özkan, “Tütünün zararlı olduğunu bilen birçok kişi, elektronik sigarayı daha masum bir alternatif zannederek kullanmaya başlıyor. Oysa bu ürünlerdeki kimyasallar, tükürük bezlerini baskılayarak ağız kuruluğuna yol açıyor. Ağız kuruluğu ise diş çürüklerinden çene kemiği erimesine kadar uzanan zincirleme bir sağlık sorununu başlatıyor” dedi.
Her 10 kullanıcıdan 4’ünde ağız kuruluğu tespit edildi
2024 yılında yapılan çok merkezli bir araştırmaya göre, elektronik sigara kullanıcılarının yüzde 42’sinde klinik ağız kuruluğu (kserostomi) tespit edildiğini aktaran Özkan, “Bu durum, elektronik sigarada bulunan propilen glikol ve gliserin gibi maddelerin ağız içindeki nemi emmesinden kaynaklanıyor. Tükürük, ağız sağlığının en büyük koruyucusudur. Eksikliği, çürüklerin hızla ilerlemesine ve diş eti hastalıklarının gelişmesine neden olur” diye konuştu.
Diş eti hastalıklarında ciddi artış
Amerikan Periodontoloji Derneği'nin 2024 yılında yayımladığı bir rapora değinen Prof. Dr. Özkan, “Elektronik sigara kullanıcılarında periodontitis (ileri diş eti hastalığı) gelişme riski, kullanmayanlara göre 2,6 kat daha fazla. Tükürük eksikliği yalnızca çürük değil, diş etlerini de tehdit ediyor. Kuruyan diş etleri çatlayıp iltihaplanıyor ve tedavi edilmezse bu durum çene kemiğine kadar ilerleyebiliyor” dedi.
Ağız kokusu ve yaralara da yol açıyor
Elektronik sigaranın sadece dişleri değil, ağız mukozasını da etkilediğini belirten Özkan, “Halitoz (ağız kokusu) ve tekrarlayan ağız yaraları, kullanıcılar arasında yaygın. Bu durum sosyal hayatı da olumsuz etkiliyor. Elektronik sigaraya erken yaşta başlayan bireylerde, 40 yaşına gelmeden birden fazla dişin kaybı ve protez ihtiyacı görülebiliyor. Üstelik kemik erimesi nedeniyle implant tedavisi de zorlaşıyor” diye konuştu.
Ne yapılmalı?
Prof. Dr. Özkan, elektronik sigaranın zararlarından korunmak için şu önerilerde bulundu:
- Elektronik sigara ve tütün kullanımını bırakın.
- Bırakmakta zorlananlar mutlaka psikolojik veya medikal destek almalı.
- Ağız kuruluğu fark edilmeden ilerleyebilir, bu nedenle düzenli diş hekimi kontrolü şart.
- Ksilitol içeren şekersiz sakız, limon ve ananas gibi doğal uyarıcılar tükürük akışını artırabilir.
- Bol su tüketimi ile ağız içi nem dengesi korunmalı.
- Alkol içeren gargaralardan uzak durulmalı, bitkisel ve nemlendirici içerikli ağız bakım ürünleri tercih edilmeli.
"Geç kalmadan önlem alınmalı"
Son olarak Özkan, “Basit gibi görünen ağız kuruluğu, fark edilmediğinde diş kaybı ve çene kemiği erimesine yol açabilir. Elektronik sigaranın zararları çoğu zaman sessiz başlar ama sonuçları, estetikten çiğneme fonksiyonuna kadar hayat kalitesini etkiler. Erken yaşta diş kaybı yaşamamak için bu alışkanlıktan uzak durmak ve düzenli hekim kontrolünü ihmal etmemek gerekir” uyarısında bulundu.
