Kabızlık yaşam kalitesini nasıl altüst ediyor?
Bayındır İçerenköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Burcu Üstad Arda, kabızlığın (tıbbi adıyla konstipasyon) sanıldığından daha yaygın ve çok boyutlu bir sağlık sorunu olduğunu belirtti. Haftada üçten az dışkılama, sert ve kuru dışkı, dışkılama sırasında ağrı ve tam boşalamama hissi gibi belirtilerin kabızlığı tanımladığını aktaran Arda, “Kabızlık yalnızca sindirim sistemiyle sınırlı bir sorun değil; psikolojik olarak da kişiyi olumsuz etkileyerek yaşam kalitesini düşürüyor” dedi.
Sert ve büyük hacimli dışkının özellikle tuvalette yoğun ağrılara yol açtığını dile getiren Arda, uzun süren kabızlığın bağırsaklarda dışkı birikimine sebep olabileceğini ve bazen buna bağlı olarak taşma ishali denilen durumun gelişebileceğini söyledi.
Kimler risk altında? Yaşam tarzınız sizi kabızlığa sürüklüyor olabilir
Kabızlığın her yaş grubunda görülebildiğini ancak bazı kişilerin daha yüksek risk altında olduğunu belirten Uzman Diyetisyen Burcu Üstad Arda, şu faktörleri sıraladı:
- İleri yaş ve kadın olmak
- Düşük lifli beslenmek ve yetersiz su içmek
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Doğum kontrol hapları, bazı hormonal ilaçlar
- Depresyon, anksiyete, yeme bozuklukları
“Risk faktörlerini bilmek, kabızlığı önlemek için ilk adımdır. Erken dönemde küçük yaşam tarzı değişiklikleri bile büyük fark yaratır” diyen Arda, modern yaşamın getirdiği stres, düzensiz uyku ve hazır gıda tüketiminin tabloyu daha da ağırlaştırdığını söyledi.
Bağırsaklar sadece sindirim organı değil; “ikinci beyniniz”
Kabızlığın altta yatan ciddi hastalıkların habercisi olabileceğine dikkat çeken Uzman Arda, diyabet, hipotiroidi, Parkinson, MS gibi nörolojik hastalıkların bağırsak hareketlerini yavaşlatarak kabızlığa yol açabileceğini söyledi. Ayrıca bağırsaklarda divertikül oluşumu veya kolon tümörlerinin de kabızlık nedeni olabileceğini belirtti.
Bağırsak sağlığının beyin fonksiyonları ve genel bağışıklık için kritik olduğunu hatırlatan Arda, “Bağırsaklarımız boşaltılmazsa toksinler tekrar emilir, bu durum pek çok sistemi olumsuz etkiler. Sağlıklı bağırsaklar hem beden hem ruh sağlığımız için adeta anahtardır” dedi.
Kabızlığa karşı 7 altın öneri
Kabızlıkla mücadelede doğru beslenme ve yaşam alışkanlıklarının önemini vurgulayan Arda, pratik önerilerini şöyle sıraladı:
- Bol su tüketin: Günde en az 8 bardak su, dışkının yumuşamasını sağlar.
- Lif zengini beslenin: Elma, armut, kuru erik, yulaf ezmesi, ıspanak sofranızdan eksik olmasın.
- Sabah aç karna kuru kayısı, incir, mürdüm eriği yiyin, ardından ılık su için.
- Probiyotikler bağırsak dostudur: Kefir, yoğurt, lahana turşusu tüketin.
- Düzenli egzersiz yapın: Günlük hafif tempolu yürüyüş bile bağırsakları hareketlendirir.
- Tuvalet alışkanlığı kazanın: Özellikle kahvaltı sonrası tuvalete gitmeyi ihmal etmeyin.
- Beyaz ekmek, fast food, kızartma ve işlenmiş etlerden uzak durun.
“Kabızlık ihmal edilmemesi gereken bir alarmdır”
Uzun süren (3 haftayı aşan) kabızlık durumlarında mutlaka bir uzmana başvurulması gerektiğini ifade eden Beslenme ve Diyet Uzmanı Burcu Üstad Arda, “Dışkıda kan, ani kilo kaybı, kansızlık, ailede kolon kanseri öyküsü gibi bulgular kabızlığın masum bir sindirim sorunu olmadığını gösterebilir. Erken teşhis hayat kurtarır” diye uyardı.
Son olarak Arda, “Sağlıklı bağırsaklar sağlıklı bir yaşamın anahtarıdır. Kabızlıkta erken önlem almak hem fiziksel hem ruhsal sağlığınızı korur. Kabızlığı asla hafife almayın” dedi.
